به طور کلی صاعقهگیر در هنگام بروز صاعقه، نقش میانجی و واسطه بین اتمسفر و سطح زمین را بازی میکند. بار الکتریکی انتقالیافته به زمین در هنگام صاعقه، پتانسیل الکتریکی را تا چندصد کیلو ولت افزایش میدهد و این اختلاف پتانسیل با اتصال زمین ساختمانهای اطراف سبب تخلیه بخشی از جریان صاعقه به هادیهای ورودی و خروجی ساختمانها میشود.
انتقال میدان مغناطیسی حاصل از عبور این جریان به هادیها ولتاژی بسیار بالا به آنها القا میکند و در نتیجه این تغییر ولتاژ، آسیبها و ضررهای جبرانناپذیری به سیستم و وسایل برقی موجود در هر ساختمان وارد میشود؛ در صاعقهگیرهای الکترونیکی هنگام برخورد صاعقه، کابلها، بدنه هادیهای الکترونیکی، که هر یک بخشهای این نوع برقگیر را تشکیل میدهند، همچون خازن عمل کرده و بار انرژی در آنها تخلیه میشود.
صاعقهگیرهای الکترونیکی انرژی لازم برای فعالیت خود را از میدان اتمسفری اطراف خود دریافت میکنند که در طوفانهای شدید این میدان به چندکیلو ولت بر متر میرسد. اصلیترین جزء هر صاعقهگیر میله برقگیر آن است که برای انجام نقش حفاظتی خود باید با ارت زمین مرتبط باشد؛ بنابراین از نخستین تجهیزات اساسی برای نصب صاعقهگیر تأمین سیستم ارتینگ یا چاه ارت میباشد. میلههای برقگیر در اشکال مختلف کروی، تخت، قلممویی و … در بازار موجود بوده و وجه اشتراک همه آنها جنس آلومینومی یا مسی است که به خوبی خاصیت رسانایی و هدایت جریان برق را دارند. در برخی از برندهای صاعقهگیر الکترونیکی جنس این میلهها از فولاد است که دوام عمر و کارایی بسیار خوبی ارائه میدهند. پایه نصب صاعقهگیر نیز باید از مواد ضد زنگ پوشش داده شود. طبیعتا صاعقهگیرهای فعال در رده قیمت بالاتر قرار میگیرند.
رایجترین صاعقه گیرهای الکترونیکی
رایجترین برقگیرها یا صاعقهگیرهای الکترونیکی بر دو نوع فعال و غیرفعال میباشند. انواع غیرفعال از میله ساده نوکتیزی تشکیل شده است که مخروط ایمنی از نوک با زاویه ۴۵ درجه محیط اطراف را پوشش میدهد که برای افزایش ضریب اطمینان این زاویه را گاه ۳۵ درجه یا کمتر هم در نظر میگیرند. در صاعقهگیرهای فعال با بهرهگیری از فناوریهای گوناگون خازنی و اتمی هوای اطراف یونیزه و ایمنی بیشتری ایجاد میشود. بیشتر صاعقهگیرهای الکترونیکی مجهز به سیستم حفاظتی فعال (Active System) هستند؛ در میله صاعقهگیر جزئی فعالکننده وجود دارد که در برابر صاعقه واکنش نشان میدهد. میلههای صاعقهگیر اکتیو با عنوان Early Streamer Emission شناخته میشوند که اصطلاحا و به اختصار ESE نامیده میشوند.