شستی اعلام حریق چیست
شستی اعلام حریق
شستی اعلام حریق جزئی از دستگاه اعلام حریق بوده که در حالت عادی غیر فعال بوده و در صورت فشرده شدن به صورت دستی، حریق را به ساکنین حاضر در ساختمان یا مکان مورد نظر اطلاع می‌دهد. شستی اعلان حریق که از مهمترین اجزاء یک سیستم اعلام حریق می‌باشد، در اصل مدار و مراحل نصبی پیچیده داشته و نیازمند یک فرد ماهر برای نصب آن می‌باشد.
دو تا سه ثانیه پس از فشرده شدن این شستی، هشدار اعلام حریق ارسال شده و عملیات اطفاء حریق صورت می‌گیرد.
معمولاً IP این شستی ها متناسب با استاندارد های جهانی بوده و مقاومت بالایی در برابر رطوبت، ذرات مختلف و آب دارند و با این که سالهاست این شستی ها بی تغییر ماننده‌اند، همچنان بعد از کنترل پنل اعلام حریق از مهم ترین اجزاء سیستم های اعلان حریق به شمار می‌روند.
انواع شستی اعلام حریق
شستی اعلان حریق به دو نوع اصلی جعبه تک کاره و جعبه دو کاره تقسیم شده و کارکرد آنها به شرح زیر می‌باشد.
جعبه تک کاره : در این نوع، اعلام بروز حریق با کشیدن دستگیره به پایین فرستاده شده و شستی در حالت فعال قرار می‌گیرد.
جعبه دو کاره : در این نوع شستی، فردی که در حال فعال کردن سیستم می‌باشد، باید دو عمل را انجام می‌دهد. بلند کردن دستگیره قبل از پایین کشیدن آن و شکستن صفحه شیشه برای دسترسی به آن از جمله کارهایی هستند که در این جعبه باید انجام داده شود تا سیگنال بروز حریق به سیستم اطلاع داده شود.
در هر دو نوع این شستی ها، مدار شستی با پایین کشیده شدن دستگیره کامل شده و در حالت فعال قرار می‌گیرد و بدین ترتیب هشدار اعلام حریق ارسال می‌گردد.
شاسی های اعلام حریق معمولاً قرمز بوده و می‌توانند از جنس فلز یا پلی کربنات باشند. ساختار الکتریکی آنها ممکن است دارای تیغه های باز و بسته ( اضافه ) باشد.
شاسی های اعلام حریق، به طور کلی به دو نوع شیشه شکستنی و شستی فشاری تقسیم می‌شوند.
شستی فشاری : این شاسی نیازی به ضربه نداشته و تنها با فشرده شدن توسط دست فعال می‌شود. این شستی ریسک پذیر بوده و پس از اتمام عملیات، توسط میکروسوئیچ که در زیر آن قرار دارد به حالت اولیه بر می‌گردد.
شستی شیشه شکستنی : در این شستی برای ارسال خبر بروز حریق به پنل مرکزی، به شکسته شدن شیشه‌ی روی شستی نیاز است. پس از این که شیشه‌ی روی شستی توسط چکش، دست و یا سایر ابزار شکسته شد، شستی خبر بروز حریق را به پنل مرکزی ارسال می‌کند.
شستی اعلام حریق ضد آب : هر شستی ضد آب دارای IP مخصوص خودش بوده که این IP نشان دهنده اطلاعاتی نظیر میزان نفوذ پذیری در برابر آب، گرد و غبار و… می‌باشد. هر چقدر IP یک شستی بالاتر باشد، آن شستی ایمن تر است.
از این شستی معمولاً در مناطق و مکان های صنعتی استفاده می‌شود.
شستی ضد انفجار : از این شستی هم در مکان های صنعتی استفاده می‌شود. این شستی در مکان هایی که نفت، گاز و مواد اشتغال زا در آن وجود دارد و برای جلوگیری از انفجار شستی به هنگام آتش سوزی نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
محل نصب شستی اعلام حریق
نوع و محل نصب شستی اعلام حریق مسئله مهمی می‌باشد. چرا که اعلام و در مواردی اطفاء حریق به آن بستگی دارد. شستی اعلان حریق باید در مکانی نصب شود که هر کسی بتواند به آن دسترسی داشته باشد تا در مواقع اضطراری، بتواند آن را فعال کند. برای مثال افرادی که دارای معلولیت هستند نیز باید دسترسی کامل و راحتی به شستی های اعلام حریق داشته باشند. چرا که در صورت نصب شستی های اعلام حریق در مکان اشتباه، دسترسی این افراد به آنها سخت و تقریباً غیر ممکن خواهد بود و همین امر از اعلام حریق صحیح جلوگیری کرده و باعث اتلاف وقت می‌شود.
علاوه بر توجه به محل نصب شستی اعلام حریق، باید به چند نکته درباره مکان مورد نظر توجه کرد. از جمله نصب شاسی به گونه ای که استفاده از آن برای افراد خطر آفرین نباشد، نصب شستی ترجیحاً در راه پله و نصب شستی نزدیک راه های ورود و خروج حفظ فاصله 30 الی 45 متر بین دو شستی ( در راهرو های وسیع که کم خطر هستند ) و 15 الی 25 ( در راهروهای باریک که خطرناک هستند )، 1.5 سانتی‌متر فاصله شاسی از دیوار، نصب حداقل یک شستی در هر زون و ارتفاع نصب شاسی اعلام حریق در ارتفاع 110 و حداکثر در ارتفاع 140 سانتی متری زمین.
نصب شاسی اعلام حریق به اطلاعات ساختمان نیاز دارد. چرا که مطابق با استانداردهای تعیین شده ( کد NFPA 72 ) فاصله تا نزدیک ترین شستی اعلان حریق در یک طبقه معین نباید از 200 فوت بیشتر باشد. بدین ترتیب، هر چقدر ساختمان مورد نظر بزرگ تر بوده، راهرو های آن طولانی تر بوده و دارای ورودی - خروجی های بیشتری باشد، به سیستم های هشدار بیشتری نیاز است.
نحوه نصب شستی اعلام حریق
در ابتدا و شروع نحوه نصب شستی اعلام حریق، باید پایه شستی را به دیوار متصل کنیم. مرحله‌ی بعدی که بسیار مرحله مهم و حائز اهمیتی می‌باشد، سیم کشی می‌باشد.
سیم کشی شستی اعلام حریق
در سیم کشی شستی اعلان حریق؛ دو سیم به آن وارد شده و دو سیم از آن خارج می‌شود. اگرچه سیم مثبت و منفی هر کدام وارد ترمینال های جداگانه می‌شوند. در پشت شستی ورودی های 1 - 2 - 3 و خروجی های 1A - 2A - 3A وجود داشته و سیم کشی آن به نقشه شستی مورد نظر بستگی دارد. مثلاً در مدل ZX، ورودی 1 مثبت، ورودی 2 منفی، خروجی 1A مثبت و خروجی 2A منفی می‌باشد.
در صورتی که شستی انتهای خط ما باشد، چیزی که از دستگاه باز کرده ایم را به خروجی های 1A و 2A بسته و اگر شستی ما انتهای خط نباشد، آن را از خروجی های 1A و 2A به شستی یا دتکتورهای بعدی می‌بریم. در این مرحله باید از کابل دو در یک و نیم استفاده کنیم.
نحوه جایگذاری و تعویض شیشه شستی اعلام حریق
ابتدا کلید شاسی را در محل خود قرار داده و آن را باز می‌کنیم، کلید را از محل جدا کرده و قاب روی شاسی را باز می‌کنیم. سپس شیشه سیتی اعلام حریق را تعویض کرده و قاب روی شاسی را سر جای خود بر می‌گردانیم و در نهایت شاسی را می‌بندیم.
بازرسی و آزمایش شستی اعلام حریق
چک کردن پکیج اعلام حریق که شامل شستی اعلان حریق نیز می‌شود، یک بار به هنگام نصب صورت می‌گیرد. پس از نصب این پکیج، شستی ها هر 6 ماه باید مورد ازمایش و بررسی قرار گیرند تا سلامت آنها تایید شود. ( طبق استاندارد NFPA 72 )
بازرسی های بصری معمولاً توسط مالکین ساختمان، نماینده و یا تکنسین های مربوطه انجام می‌گیرد. برای آزمایش شستی اعلان حریق، تکنسین هشدارهایی را که جداگانه آزمایش می‌شوند، غیرفعال می کند تا صدای آن برای ساکنین ساختمان مزاحمت ایجاد نکند.
برای تست کردن سلامت این شستی ها، یک تکنسین دستگیره شستی مورد نظر را پایین می‌کشد و تکنسین دیگر صفحه پنل مرکزی را مورد بررسی و نظارت فرار می‌دهد تا ببیند هشدار از طرف آن ارسال می‌شود یا خیر و بدین ترتیب سلامت شستی ها تایید یا رد می‌شود. در صورت تایید سلامت شستی، تکنسین از یک کلید جهت تنظیم مجدد شستی استفاده می‌کند.
ریست شستی اعلام حریق
از شستی شیشه ای می‌توان به راحتی و تنها با تعویض شیشه شکسته شده دوباره استفاده کرد و در این مورد، ریست شستی اعلام حریق لزومی ندارد؛ اما استفاده کردن از شستی ریسک پذیر یا همان شستی فشاری، نیازمند ریست کردن آن می‌باشد. ریست کردن این شستی با توجه به راهنماهای موجود در کاتالوگ آن انجام می‌گیرد. پس از ریست کردن شستی طبق دستورالعمل کاتالوگ برند مورد نظر، شستی دوباره قابل استفاده خواهد بود.
مراحل ریست شستی اعلام حریق
ابتدا کلید شاسی را درون قفل قرار داده و شاسی را باز می‌کنیم. سپس کلید شاسی را جدا کرده و شاسی را می‌بندیم.
قیمت شستی اعلام حریق
شستی اعلان حریق بسته به کاربرد، برند و نوعش متفاوت است. و مشورت جهت انتخاب شستی خوب و پرکاربرد از مهم ترین اقدامات در خرید است.
