رک در شبکه و IT، سخت افزاری است که ماژول های سخت افزاری مانند سرور، استوریج، سو. . .
رک در شبکه و IT، سخت افزاری است که ماژول های سخت افزاری مانند سرور، استوریج، سوئیچ شبکه و روتر و یو پی اس و دیگر تجهیزات شبکه را در خود جای میدهد. بدین ترتیب در فضایی مناسب و امن، طبقات منسجمی برای نگهداری تجهیزات شبکه را برایتان فراهم میکند.
رک ها یا باز هستند یعنی دیواره و در ندارند و یا بسته هستند که در و دیوار دارند. چون سخت افزارهای شبکه از استاندارد خاصی پیروی میکنند، رک شبکه هم با رعایت این استانداردها در اندازه میتوانند به راحتی انواع سخت افزار شبکه را در خود جای دهند.
رک شبکه معمولا از جنس استیل است گاهی اوقات هم از آلومینیوم با روکش رنگی ارایه میشوند.
رک سرور و شبکه باعث افزایش کارایی میشود. نگهداری از سرور و تجهیزات شبکه راحت تر است، و از همه مهمتر اینکه امنیت افزایش مییابد.
شاید در نگاه اول، صرف هزینه برای خرید رک سرور و رک شبکه کمی سخت باشد اما با توجه به مزایایی که رک برایتان فراهم میکند، خرید رک مناسب حتما ارزش دارد.
باید توجه داشته باشید که هم رک و هم تجهیزاتی که قرار است در داخل رک شبکه قرار گیرد، از یک استاندارد پیروی کنند مثلا همه طبق استاندارد EIA-310-E باشند.
ابعاد و سایز رک
عرض رک شبکه و تجهیزات شبکه میتواند ۱۹ اینچ معادل ۴۸.۲۶ سانتی متر باشد و یا ۲۴ اینچ (۶۰ سانتیمتر) و یا ۳۰ اینچ (۷۵ سانتیمتر).
ارتفاع رک یکی از مهمترین مولفه هایی است که در خرید رک سرور و رک شبکه وجود دارد چرا که ارتفاع رک است که مشخص میکند چه تعداد تجهیزات و دستگاه در رک قابل نصب است. ارتفاع رک در حقیقت بیانگر تعداد فضای رک قابل استفاده است.
ارتفاع رک را با واحد یونیت Rack Unit بیان میکنند. هر یونیتِ رک برابر است با ۱.۷ اینچ که معادل ۴.۴ سانتی متر است. مثلا سرور ۲ یونیته ارتفاعی برابر با ۳.۴ اینچ معادل تقریبا ۹ سانتی متر ارتفاع دارد. رک های ۴۲ و ۴۵ و ۴۸ و حتی ۵۸ یونیت هم داریم.
برای قرارگیری نگهدارنده کابل افقی و دیگر مولفه ها و همچنین برای ارتقای سیستم ها در آینده باید فضای کافی در داخل رک در نظر بگیرید. پس هنگام خرید رک باید به این نکته توجه داشته باشید.
برخی تجهیزات شبکه هستند که کار دیگر تجهیزات را مدیریت میکنند مثلا سیستم های UPS و PDU و نگهدارنده کابل و سوییچ های KVM و پچ پنل و سینی. برخی از این تجهیزات مثل PDU و نگهدارنده کابل، میتوانند به صورت عمودی در رک نصب شوند در نتیجه فضایی داخل رک اشغال نمیکنند (از نظر تعداد یونیت). به چنین تجهیزاتی که بدین گونه داخل رک قرار میگیرند زیرو یونیت ۰U یا Zero Unit گفته میشود.
عمق رک ۳۲ یا ۳۶ یا ۴۲ یا ۴۸ اینچ است به ترتیب معادل ۸۱ یا ۹۱ یا ۱۰۶ یا ۱۲۱ سانتیمتر.
در رک های دیواری این عمق ۱۲ یا ۱۶ یا ۲۰ یا ۳۲ اینچ است به ترتیب معادل ۳۰ یا ۴۰ یا ۵۰ یا ۸۱ سانیمتر.
وزن قابل تجمل در رک که با عنوان Load Rating یا Weight Capacity شناخته میشود، میزان وزنی است که رک پشتیبانی میکند. باید دقت کنید که زمینی که رک روی آن قرار میگیرد هم تحمل وزن رک و تجهیزات داخل آن را دارد یا نه. در رک ثابت و رک متحرک و چرخدار ممکن است این وزن یکسان و یا متفاوت باشد.
مقایسه رک شبکه و رک سرور
تفاوت رک شبکه و رک سرور از پنج جنبه قابل بررسی است:
1. نوع تجهیزات
هدف از استفاده از رک سرور قرار دادن سرور و متعلقات آن است. سرور به همراه UPS و PSU و استوریج ها و مانیتور در داخل رک سرور قرار میگیرند. این رک سرورها در انواع و اندازه ها و شکل های مختلف موجود هستند. مثلا رکی روی دیوار نصب میشود و رکی چرخدار است و روی زمین قرار میگیرد. اما ویژگی مشترک بین همه آنها تامین تهویه هوا و مکان امن برای تجهیزات است. برخی رک ها درهای مشبک و دیواره در قسمت جلو و عقب دارند.
در رک شبکه میتوان تجهیزات شبکه شامل روتر، سوییچ، پچ پنل، کابل شبکه و غیره قرار میگیرند. در و دیواره هم ممکن است داشته باشند اما در مشبک ندارند. رک شبکه طوری طراحی شده که مدیریت کابل های شبکه به راحتی انجام شود.
۲. عمق
ارتفاع رک سرور و رک شبکه یکسان است اما عمق آنها متفاوت است. این تفاوت از اینجا ناشی میشود که رک سرور باید تجهیزات بزرگتر و بلندتری را در خود جای دهد پس نسبت به رک شبکه عمق بیشتری نیاز دارد. در نتیجه رک سرور فضای بیشتری نسبت رک شبکه دارد. رایج ترین ابعاد رک سرور، ۳۶ اینچ عمق دارد و ۲۴ اینچ ارتفاع. رک های شبکه باریک ترند و معمولا عمق آنها بیشتر از ۳۱ اینچ نیست. به طور کلی رک شبکه جمعوجور تر و باریکتر از رک سرور است.
۳. طراحی
رک سرورها معمولا در، دیواره پشت و دیواره جلو دارند حتی برخی از آنها از بیرون هم قابلیت قفل کردن دارند تا امنیت بیشتری تامین کنند. پنل پشتی و در ممکن است مشبک باشد تا تهویه، بهتر انجام شود. اما رک شبکه درِ مشبک ندارد و دیواره پشتی یک سری سوراخ برای تهویه دارد. اغلب رک های شبکه دیواره پهلویی ندارند.
۴. نگهدارنده کابل شبکه
۵. سیستم گردش هوا
تجهیزات شبکه برعکسِ سرورها گرمای خیلی زیادی تولید نمیکنند. پس سرورها حتما نیاز به سیستم خنک کننده دارند در نتیجه رک های سرور، انواع سیستم تهویه مانند درِ مشبک، دیواره های متحرک پهلویی و سینی فن و … دارند.
پیشنهاد مطالعه
آموزش بستن رک شبکه، نحوه قرار دادن سرور در رک
همان طور که گفتیم رک ها انواع مختلفی دارند. در ادامه به معرفی و بررسی انواع رک سرور و شبکه میپردازیم:
رک دیواری
رک های دیواری در اندازه های ۲ و ۴ و ۶ و ۹ و ۱۲ و ۱۵ یونیت وجود دارد. عمق رک های دیواری ۳۰ و ۴۰ و ۴۵ و ۶۰ سانتیمتر است.
کاربرد رک دیواری کجاست؟ رک دیواری باعث صرفه جویی در فضا میشود و جاهایی که کمبود جا داریم و یا رک ایستاده قابل استفاده نیست، کاربرد دارد. همچنین جاهایی که تعداد تجهیزات شبکه کم است مانند شبکه های خانگی و کوچک، و یا تجهیزات Edge را در رک دیواری قرار میدهیم (مانند جایی که قسمتی از شبکه است). تجهیزات Edge تجهیزاتی هستند که ارتباط دو شبکه را برقرار میکنند مثلا ارتباط دو بخش از شرکت و سازمان؛ و کار روتینگ و فیلترینگ و … انجام میدهند.
در قسمت جلو، درب رک وجود دارد که ممکن است فلزی باشد یا شیشهای. در شیشهای باعث میشود دید کافی به داخل رک داشته باشید و بهتر است از جنس شیشه نشکن باشد. این در برای تامین امنیت فیزیکی، قفل هم دارد.
میتوانید پاور یونیت های ۳ پورت و چهار پورت و فن روی رک دیواری نصب کنید.
دو نوع رک دیواری داریم:
1. Single Section Rack
که در شیشهای در قسمت جلو دارد که کامل باز میشود و سوراخ هایی در بالا یا پایین آن برای ورود و خروج کابل وجود دارد.
2. Double Section Rack
مشابه Single Section Rack است اما در اضافی در قسمت پشت دارد. پنلی روی دیوار نصب میشود و کل رک روی آن، محکم قرار میگیرد که امکان باز شدن و چرخش ۱۰۰ درجه و دسترسی به پشت رک را فراهم میکند. این نوع رک به خصوص برای سوییچ هایی که ماژول پشتی دارند مناسب است.
تهویه در رک شبکه معمولا از قسمت بالا و پایین و پهلوی رک و از طریق سوراخ ها و منفذها انجام میشود.
رک ایستاده هم برای نصب سرور و هم تجهیزات شبکه استفاده میشود. کاربرد رک ایستاده در دیتاسنترها و جاهایی است که تعداد تجهیزات سرور و شبکه، زیاد است. بیشتر مواردی که رک های دیواری دارند، رک های ایستاده هم دارند با این تفاوت که رک های شبکه ایستاده بزرگترند و رو ی زمین قرار میگیرند و ممکن است چرخ و پایه ضد زلزله هم داشته باشند. با وجود چرخ ها میتوانید نت رک و سرور رک را جابجا کنید و یا ۳۶۰ درجه بچرخانید.
رک های دیواری در اندازه های ۱۲ و ۱۴ و ۱۸ و ۲۲ و ۲۴ و ۳۰ و ۳۶ و۴۲ و ۴۴ و۴۷ یونیت وجود دارد. عمق رک های دیواری ۶۰ و ۸۰ و ۱۰۰ سانتیمتر است. پس تحمل وزن زیاد تجهیزات را دارد مثلا ۵۰۰ کیلوگرم.
امکان نصب یک تا چهار فن و نصب پاور ماژول با تعداد پورت زیاد مثلا ۸ پورت و ۹ پورت دارد.
رک ایستاده یا به صورت کامل و آماده است و یا به صورت ماژول است و در محل مشتری اسمبل میشود.
رک ایستاده و اجزای رک ایستاده
رکمونت به دستگاهی که قابلیت نصب در داخل رک را دارد گفته میشود. این دستگاه میتواند سرور، روتر، سوییچ و دیگر دستگاه های شبکه باشد.
رک سرور و رک شبکه از قسمت های مختلفی ساخته شده است و نام هر قسمت بسته به تولیدکننده آن ممکن است متفاوت باشد اما از لحاظ ساختار، شبیه هستند و استفاده یکسانی دارند.
در ادامه اجزای رک شبکه را به طور کلی شرح میدهیم.
قاب اصلی رک است که از جوش دادن و پیچ کردن ستون و صفحات تولید میشود. این فرآیند، قدرت و توان رک شبکه را در برابر شوک ها و زلزله، تعیین میکند.
ریل نصب برای قرار دادن سرور رکمونت در داخل رک استفاده میشود و ممکن است به نام Mount Frame هم ببینید. روی ریل نصب، سوراخهایی وجود دارد که برای نصب تجهیزات استفاده میشود.
از نظر امنیت، نصب درب جلو لازم است. درب رک با نام Closed Door قسمت شیشهای دارد که میتوان داخل رک را دید تا لازم نباشد کل درب رک را باز کنیم. در این نوع رک باید از فن استفاده کرد تا تهویه هوا انجام شود.
درب رک با نام Open Door سوراخهایی روی درب دارد تا باعث جابجایی هوای گرم شود تا هوای گرم در داخل رک نماند. این نوع رک، بیشتر در دیتاسنترها استفاده میشود.
انواع درب رک شبکه
درب پشتی رک Rear Door همانند درب جلویی آن است اما لزوما نوع یکسانی ندارند مثلا ممکن است درب جلویی، تکی Single Door باشد و درب پشتی، دوتایی Double Door.
انواع درب رک شبکه
دیواره سمت راست و چپ رک شبکه را Side Panel مینامند و انواع مختلفی دارد. ممکن است سوراخ هایی برای کابل کشی داشته باشد. بر اساس نیاز خود نوع دیواره رک را انتخاب کنید.
سقف رک همانند دیواره رک انواع مختلفی دارد مانند نوع باز و یا سوراخدار برای کابلکشی. در مدل درب بسته، باید جای نصب فن وجود داشته باشد تا جریان هوا از پایین به بالا برقرار شود.
بیشترین مورد استفاده بیس رک برای افزایش مقاومت در برابر زلزله است. در حالت عادی رک شبکه و رک سرور نیاز به بیس ندارد.
رک های ایستاده ممکن است دارای چرخ باشند. اما معمولا پایه هایی دارند که برای ثابت نگهداشتن رک و یا تنظیم کردن آن روی سطوح ناصاف استفاده میشود.
اگر در رک از چرخ های بزرگ و محکمتر استفاده شود، وزن بیشتری را میتواند تحمل کند و فاصله بیشتری میتواند حرکت کند.
اگر به رک های دیواری چرخ نصب شود، میتوان آن را به صورت ایستاده روی زمین و مثلا زیر میز قرار داد.
امنیت رک تنها به قفل آن منتهی نمیشود. ابزارها و اکسسوری هایی برای تامین امنیت بیشتر رک و مانیتورینگ آن وجود دارد. سه نوع قفل رک داریم:
1. قفل اثر انگشت
2. قفل سوییچی مثلا سوییچ های مگنتی تشخیص دست زدن به رک. تامین کنندگان سرویس ها و همچنین وقتی سرور را کولو Colocation server میکنیم نیاز به ابزارهای قفل داریم که به کلاینت به صورت داخلی و خارجی اجازه دسترسی به تجهیزاتش را بدهد حتی اگر کل رک را اجاره نکرده باشد.
3. قفل ریتال: قفل ریتال Rittal انواع مختلفی دارد مثلا با کلید قفل شود و یا با کد که تصویر انواعی از آن را در زیر میبینید.
امنیت و قفل رک
پیشنهاد مطالعه
تا به اینجا اجزای تشکیل دهنده خودِ رک را بررسی کردیم در ادامه به اجزایی که روی آن نصب میشود میپردازیم.
بلنک پنل رک Blank Panel
قسمت هایی که از رک خالی مانده و دستگاهی نصب نشده با بلنک پنل میپوشانیم که ظاهر حرفهایتر و تمیزتری به رک بدهیم. بلنک پنل را با نام بلانک پنل، پنل پرکننده و یونیت پوشاننده هم میشناسیم. بلانک پنل به صورت یک، دو، سه و چهار یونیت وجود دارد.
بلنک پنل، بلانک پنل، پنل پرکننده و یونیت پوشاننده
سینی Tray و طبقه Shelf رک برای افزودن طبقه به رک استفاده میشود و در دو نوع سینی ثابت و سینی متحرک وجود دارد. تعداد طبقه و سینی رک بستگی به نیاز شما دارد. عمق و وزن تجهیزاتی که داخل رک نصب میشوند تعیین کننده نوع طبقه و سینی رک است. مثلا Heavy Duty Shelf مناسب برای سرورها و تجهیزات سنگین است. در تصویر زیر انواع طبقه و سینی رک را میبینید.
در تصویر زیر سینی متحرک یا Sliding Shelf را میبینید که برای دستگاه هایی که رجوع زیادی به آنها داریم استفاده میشود.
سینی متحرک یا Sliding Shelf در رک شبکه
نگهدارنده کابل Cable Management
نگهدارنده کابل به صورت افقی و عمودی وجود دارد تا کابل ها و سیم های برق را سازماندهی کند تا مدیریت آنها آسان باشد. با مرتب بودن سیم ها و کابل ها تهویه هوا هم به خوبی انجام میشود.
پچ پنل Patch Panel
پچ پنل باعث صرفه جویی در فضا میشود و حجم زیادی کابل را مدیریت میکند. در کابل کشی استفاده از پچ پنل باعث میشود هزینه های نگهداری، خطا های نصب و پیکربندی کاهش یابد.
پچ پنل Patch Panel، هزینه های نگهداری، خطا های نصب و پیکربندی را کاهش میدهد.
پاور ماژول یا PDU
در رک به دو نکته مهم در زمینه برق توجه داشته باشید یکی این که اغلب تجهیزات شبکه بیش از یک سیم و کابل برق دارند و از طرفی هم باید به پریز برق ثابت و پایداری وصل شوند. دستگاهی که هر دوی این دو را در بر دارد، پاور ماژول یا PDU است که مخفف سیستم توزیع برق Power Distributed Unit است.
پاور ماژول یا PDU در رک شبکه
PDU چگونه کار میکند؟ همانند چندراهی برق عمل میکند. در داخل رک نصب میشود و چندین کابل از تجهیزات داخل رک به آن وصل میشوند و در نهایت فقط یک کابل از رک خارج میشود تا به پریز برق وصل شود.
PDU ها قابلیت مدیریت از راه دور و مانیتورینگ، کنترل خروجی مجزا و سیستم هشدار خودکار دارند. مدل های عمودی پاور ماژول به راحتی در رک هایی که از آن پشتیبانی میکنند قابل نصب است.
باتری بکاپ و UPS
یو پی اس های قابل نصب در رک یا همان رکمونت، برق بدون نوسان را تامین میکنند و همچنین به عنوان باتری بکاپ عمل میکنند یعنی در صورت قطع برق تا مدت زمان مشخصی مثلا یک ساعت، سیستم های متصل به آن را روشن نگه میدارند.
یو پی اس های قابل نصب در رک
UPS قابل اتصال به PDU است پس هم از طریق UPS و هم از طریق PDU و یا هر دو میتوانید از راه دور مدیریت برق را انجام دهید.
لایت پنل رک، در واقع لامپ فلورسنت یا LED است که داخل رک نصب میشود و کاربرد آن در جاهایی است که نور کم است و برای دیدن تجهیزات داخل رک به نور بیشتری نیاز است.
لایت پنل، یک یونیت دارد و طبق استاندارد ۱۹ اینچ است و کابلی دارد که به PDU داخل رک وصل میشود.
لایت پنل رک Light Panel
فن رک شامل دو نوع است یونیت فن و سینی فن.
یونیت های دارای فن Fan Housing Units، یا روی سقف یا روی دیواره ها قابل نصب هستند. هر یونیت برای خنک کردن تجهیزات داخل رک میتواند ۲ یا ۴ یا ۶ فن داشته باشد.
یونیت های دارای فن Fan Housing Units در رک شبکه
در سینی های فن، فن ها روی سینی هایی تعبیه شدهاند تا داخل رک قرار گیرند و قسمت های خاصی از رک را بیشتر خنک کنند.
سینی های فن رک شبکه، داخل رک قرار گیرند و قسمت های خاصی از رک را بیشتر خنک کنند.
برای اینکه دمای داخل رک سرور و شبکه را اندازه گیری و کنترل کنیم از سنسور حرارت سنج و یا دماسنج رک استفاده میکنیم. امکان اتصال این تجهیزات به فن ها وجود دارد تا در صورت لزوم فن ها را روشن و خاموش کنند. کنترل دما در رک و اتاق سرور از جمله نکات کلیدی در کارایی کل سیستم ها دمای مناسب است و در طراحی شبکه و راه اندازی تجهیزات در رک باید حتما مورد توجه قرار گیرد.
بهتر است دما سنج رک و سنسور حرارت سنج را در بالاترین یونیت رک قرار دهید. در برخی مدلها سنسور داخلی وجود ندارد و باید سنسور خارجی نصب شود.
برای کنترل دمای داخل رک سرور و شبکه از سنسور حرارت سنج و یا دماسنج رک استفاده میکنیم.
جمع بندی رک شبکه
هنگام خرید سرور و تجهیزات شبکه، خرید رک سرور و رک شبکه، باید جزو اولویت ها قرار گیرد چرا که امنیت فیزیکی، مدیریت کابل، کولینگ و حفاظت از برق به بهترین شکل با رک انجام میشود. با خرید رک شبکه مناسب، کارایی را به حداکثر و Downtime و خرابی سیستم را به حداقل میرسانید.
جهت دریافت مشاوره فنی و بهترین قیمت خرید انواع رک فروشگاه آموت در خدمت شماست .